المرأه فی روایه بدایه و نهایه لنجیب محفوظ فی ضوء النقد النسوی

چکیده زنان در طول تاریخ ، در بسیاری ازجوامع ، از حقوق انسانی خود منع شده و به حاشیه رانده شده اند . نگاه مردان نسبت به آنان نیز نگاهی سلطه جویانه و تحقیر آمیز بوده است ؛ این نگاه حتی در آثار ادبی نیز بازتاب یافته و بیش از پیش بر مظلومیت زنان افزوده است . در این میان نقد ادبی فمینیستی پا به عرصه ی ظهور گذاشت تا با بازنمایی چهره های ارائه شده از زنان در آثار ادبی ، به دفاع از شخصیت و جایگاه آنان پرداخته و این نگاه مردسالارانه را محکوم کند .نقد ادبی فمینیستی بر کلیشه هایی که ادبیات بر زنان تحمیل کرده انگشت گذاشته و این بازنمایی را با تحقیر زنان مرتبط می داند و سعی دارد نشان دهد که چگونه ادبیات و آثار ادبی از تبعیض های جنسی در یک فرهنگ حمایت کرده و در ظلم و ستم نسبت به زنان شریک هستند . این رساله با عنوان « المرأه فی روایه " بدایه و نهایه " لنجیب محفوظ فی ضوء النقد النسوی» به بررسی جایگاه و موقعیت زنان در این رمان پرداخته و دیدگاه های مردسالارانه ی حاکم بر آن را آشکار می سازد .هدف از انتخاب این موضوع و تحقیق و پژوهش در رابطه با این اثر ، این است که نشان دهیم چگونه ادبیات و آثار فرهنگی در ظلم و ستم نسبت به زنان شریک هستند و نقش های قالبی و حاشیه ای به آنان می دهند و این که آیا منظور نویسنده تحکیم و تثبیت این نقش ها و تأئید آن ها بوده است یا هدف دیگری از این امر دارد .در فصل اول و دوم به ترتیب ، تعریف مختصری از فمینیسم و نقد فمینیستی و انواع گرایش های آن ارائه شده است . در فصل سوم نیز زندگی نامه ی نجیب محفوظ و نقش او در ادبیات داستانی معاصر بیان شده است . در فصل آخر ، ضمن ارائه ی خلاصه ای از رمان بدایه و نهایه و معرفی شخصیت ها ، ویژگی های فمینیستی این اثر ارائه شده است . نجیب محفوظ از جمله نویسندگانی است که به دفاع از حقوق زنان پرداخته و ندای آزادی ایشان را سر داده است . عرصه ی دفاع وی ، رمان های او و تنها وسیله ی دفاعی اش قلم سحر آمیز وی می باشد . نجیب تلاش نموده که چهره ای واقعی از زنان ِ طبقه ی متوسط جامعه ی مصر به نمایش بگذارد ، جامعه ای که اسیر آداب و رسوم سنتی و خشک مردسالار بوده و زنان در آن نقشی نداشتند . او با ارائه ی این اثر و آثاری شبیه به این توانسته است با مهارت تمام مظلومیت زنان را به نمایش گذاشته و نقاب از چهره ی واقعی ایشان بردارد ، و بدین ترتیب به طور غیر مستقیم به محکوم کردن نظام و جامعه ی مردسالار مصر بپردازد ؛ جامعه ای که به زنان به دیده ی حقارت می نگرد و نقش موثر و سازنده ی آنان را در ساخت جامعه ای سالم نادیده می گیرد . کلید واژه ها : فمینیسم ، نقد ادبی فمینیستی ، نجیب محفوظ و زن .